Elke dag worden er circa 105 mensen in Nederland getroffen door een beroerte, 147 mensen door een TIA.
Wat is een beroerte?
Een beroerte is een verzamelnaam voor een herseninfarct, TIA en hersenbloeding. De medische term voor een beroerte is Cerebro Vasculair Accident (CVA). De vrije vertaling is een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen. Een deel van de hersenen krijgt op dat moment geen zuurstof en voeding meer. Plotseling vallen functies uit. Dit kan zich uiten in verlamming van arm en/of been, een scheve mond, moeite met praten, niet goed zien, etc.
- Herseninfarct en TIA
Bij een herseninfarct sluit een stolsel een bloedvat in de hersenen af. Dit stolsel lost niet vanzelf op. Bij een TIA (Transient Ischemic Attack) sluit een stolsel een bloedvat in de hersenen kort af. Dit stolsel lost vanzelf op en daarom duren de klachten kort, vaak maar een paar minuten.
- Hersenbloeding
Bij een hersenbloeding knapt of scheurt een bloedvat in de hersenen. Door de ophoping van bloed in of rond de hersenen wordt er druk uitgeoefend op het omringende hersenweefsel. Bij ca 20% van de beroertes is er sprake van een hersenbloeding.
Behandeling
Bij een beroerte moet men zo snel mogelijk naar de dokter. Na een infarct kan medicatie soms helpen het stolsel op te lossen, soms is het mogelijk dat de arts het stolsel via een katheter in de lies kan verwijderen. Na een bloeding kunnen bloedstollende medicijnen de bloeding stoppen, soms is een operatie noodzakelijk. In het ziekenhuis wordt zo snel mogelijk gestart met revalidatie. Sommige mensen knappen in het ziekenhuis al snel op en kunnen daarna naar huis, eventueel met zorg en therapie thuis. Anderen houden meer klachten en gaan bijvoorbeeld naar een revalidatiecentrum of reactiveringsafdeling in het verpleeghuis.
Ergotherapie na een beroerte
In het ziekenhuis kan al worden gestart met ergotherapie. Dit is in eerste instantie gericht op zelfstandig kunnen redden met eten, drinken, wassen, aankleden etc. Ook in het revalidatiecentrum en verpleeghuis kan ergotherapie worden gegeven om mensen activiteiten weer zelf te leren doen. Als men daarna naar huis gaat, kan ook thuis ergotherapie worden voortgezet. Dit bijvoorbeeld voor de ‘zichtbare gevolgen’ zoals een verlamming van arm en/of been. Een andere manier van handelen of een hulpmiddel kan dan helpen om activiteiten die men graag wil kunnen doen in het dagelijks leven weer op te pakken. Er kunnen ook ‘onzichtbare gevolgen’ zijn na een beroerte. Bijvoorbeeld emotionele problemen, veranderd gedrag, oriëntatieproblemen, vermoeidheid, overprikkeling, geheugenproblemen of moeite met plannen. Dit is vaak niet zichtbaar voor de buitenwereld, maar kunnen het dagelijks leven sterk bemoeilijken.
Hierbij kan ergotherapie helpen om te gaan met deze klachten. Bijvoorbeeld door meer structuur in het dagelijks leven aan te brengen, uitleg over overprikkeling en hoe hier mee om te gaan, strategieën om geheugenproblemen of planningsproblemen te verminderen etc. Hierbij is het ook erg belangrijk dat de omgeving weet wat er aan de hand is, hoe zij kunnen helpen en vooral ook hoe zij zich in deze veranderde situatie staande kunnen houden.
Ervaringsverhaal
Even voorstellen, wij zijn Ad (69) en Diana (64). Wij hadden een leuk, onbezorgd leven tot 17 augustus 2021.
Toen kreeg Ad een herseninfarct en de dag erna nog een. Hij heeft een week in Almelo gelegen en ging toen naar Roessingh, centrum voor revalidatie.
Ad was aan de linkerkant verlamd, ook zijn zicht links was minder, mondhoek stond scheef en (helaas) hij had ook een flinke cognitieve hersenbeschadiging. Zijn besef, inzicht, emotie zijn aangetast.
In Roessingh vroegen ze naar zijn doel: hij wilde weer lopen en zelfredzaam zijn. Hij kreeg een zwaar programma met fysio-en ergotherapie. Wat hebben we hem bewonderd om zijn doorzettingsvermogen. Na 3 maanden therapie ging hij lopend het Roessingh uit. Voor grotere afstanden heeft hij een rolstoel en nu ook een scootmobiel. Deze geeft hem meer vrijheid en we kunnen nu samen makkelijker weg. Ik op de fiets erachter.
Helaas is de functie in zijn linkerarm en hand niet teruggekomen. Hierdoor is hij toch erg beperkt. Hij was ook nog linkshandig, moet nu alles rechts doen. Dit is frustrerend voor hem, hij kan nu niet klussen, knutselen, dat doen wat hij het liefste deed. Helaas is ook de functie van de cognitieve beschadigingen niet teruggekomen. Daardoor lukt het computeren, met zijn stamboomonderzoek verdergaan ook niet meer. Schrijven lukt niet en ook met lezen heeft hij problemen. Zijn wereld is een stuk kleiner geworden.
Het trekken met auto en caravan, onze grootste liefhebberij, is ook voorbij. We zijn nu 8 maanden verder, er is ons verteld dat we geen grote veranderingen meer hoeven te verwachten. Het is nu zoals het is. Dat brengt bij ons beide een drukkend gevoel. Hij had nog hoop op wat herstel van arm en ik van hoofd.
Hij krijgt nog 2 keer per week fysiotherapie om spierfuncties te verbeteren en te houden. Ad is een nuchter persoon en kan goed relativeren. Zoals Ad zegt; het is me overkomen en nu moet ik er mee dealen.
Ik heb er meer moeite mee. Ik werd ineens mantelzorger. Je komt in een rollercoaster terecht. Ad regelde altijd alles, was handig. Ik moet nu in de regelmodus. Nu komt het besef dat het blijvend is, ik ben mijn “vrije” leventje ook kwijt. Dit beangstigt me wel, af en toe denkend: hoe nu verder. We kijken echt wel eens achterom, dan komt/is er veel verdriet. Om hoe het was….
We zijn er nog lang niet, maar hopen weer te kunnen genieten van andere dingen. We hebben elkaar nog, maar we zijn nog wel zoekende hoe we hier een weg in vinden.
Recente reacties